Sprinkler Söndürme Sistemleri

Yangına yukarıdan müdahale edilmesi gereken durumlarda, ani olarak su veya gerekli kimyasalı alevlerin üzerine püskürtmeye yarayan sistemler, sprinkler söndürme sistemleri olarak adlandırılır. Bu sistemler, manuel müdahalenin geç kalabileceği durumlarda etkin bir çözüm sunar. Sprinkler söndürme sistemleri, alevleri algıladığı an hızlıca müdahale ederek yangının büyümesini ve böylece can ve mal kaybının artmasını engeller. Yağmurlama sistemi olarak da bilinen bu sistemler, yüksek ısıyı algıladıkları anda devreye girer ve yangını başladığı yerde söndürür. Tek bir sprink başlığının su yayarak koruduğu alan 9 metrekare ile 21 metrekare arasında değişir, bu da yangının hızlı bir şekilde kontrol altına alınmasını sağlar.

Sprinkler Söndürme Sistemlerinin Kullanım Alanları

Sprinkler söndürme sistemleri, yangın ile büyük maddi kayıpların gerçekleşme riski olan işletmelerde yaygın olarak kullanılır. Ani müdahale kabiliyeti sayesinde, mekandaki malzemelerin ve ürünlerin zarar görmesini engelleyerek, olası maddi hasarları minimuma indirir. Bu sistemlerin etkin bir şekilde çalışabilmesi için, alanında uzman mühendisler tarafından dikkatle etüt edilerek monte edilmesi gerekmektedir.

Sprinkler Çeşitleri

Yangın riski olan bölgelerin iş alanı veya kullanılan maddelere göre farklı türde sprink çeşitleri tercih edilebilir. Piyasada en çok bilinen türler arasında ıslak borulu, kuru borulu, deluge ve preaction sprinkler söndürme sistemleri bulunur.

Islak Borulu Sprinkler Sistemi: İçinde sürekli su bulunduran borulara sahip olan bu sistem, mekanda sıcaklığın yükselmesi ile hızlıca devreye girer. Borulardaki su yoğun bir şekilde yangının üzerine boşaltılır, bu da yangını başlangıç aşamasında etkisiz hale getirir. Bu sistem, yanan maddenin ısısını düşürür ve alevleri söndürerek dumanın yoğunluğunu azaltır.

Kuru Borulu Sprinkler Sistemi: Bu sistem, suyun boruların içinde değil, vanaların arkasında bekletilmesi prensibine dayanır. Boruların içinde basınçlı hava bulunur ve yangın ile yükselen ısı, suyu borulara dağıtan vanaların açılmasını sağlar. Böylece su borulara dolarak yangının üzerine boşaltılır. Sulu sistemden farklı olarak, yangına müdahale edecek su, biraz daha yol kat ederek müdahaleye başlar.

Deluge Sprinkler Sistemi: Yangını algılayacak alarm sistemi, sprinkler sistemin içinde değil, farklı bir yerde bulunur. Odanın ısısının yükselmesi yerine, farklı bir alarm sistemi aracılığıyla yangın algılanır ve sistem devreye girer. Sprinkler açık, vana kapalıdır. Yangının algılanması ile suyu harekete geçirecek vana otomatik olarak açılır ve su hızla yangının üzerine boşaltılır.

Preaction Sprinkler Sistemi: Bu sistemde sprinklerin ucunda ısı ile eriyen malzeme veya patlama özelliği olan ince cam ampuller bulunur. Yangın ile yükselen ısı bu kapatıcı malzemeleri eritir veya patlatır ve sistem devreye girer.

Sprinkler Sistemi Hesabı ve Montajı

Yangın söndürme sisteminin montajından önce sprinkler sistemi hesabı yapmak gerekir. Boruların arasında yeteri kadar boşluk olacak şekilde, ağaç borulama, loop borulama ve grid borulama metotlarından biri kullanılabilir. Düşük tehlike sınıfı için yapılan hesaplamalar, boru çapına göre yerleştirilecek sprink sayısını belirler. Örneğin, DN25 boru çapı için 2 sprink, DN40 için 5 sprink, DN100 için 100 sprink yerleştirilmesi önerilmektedir.

Zorunlu Kullanım Alanları

Sprinkler sistemlerin yasal olarak kullanılmak zorunda olduğu bölgeler bulunmaktadır. Yüksek binalar, büyük otoparklar, yüksek katlı ofis ve apartmanlar, büyük alışveriş merkezleri, oteller, misafirhaneler ve eğlence mekanları gibi alanlarda sprinkler söndürme sistemlerinin kullanılması zorunludur. Bu düzenlemeler, yangın yönetmelikleri ve standartlarına uygun olarak yapılmaktadır.